Czy zastanawialiście się kiedykolwiek w jaki sposób i jakimi działaniami możecie zbudować poczucie własnej wartości u swoich dzieci? Czy wasze dzieci znają swoją wartość, czy chętnie podejmują się nowych działań z przekonaniem, że dadzą radę? Czy może odwrotnie przed nowym wyzwaniem wasze dzieci od razu zakłada porażkę mówiąc „Nie dam rady, to jest zbyt trudne, to jest niemożliwe.”?
Autor: Sylwia Chmiest, Studentka Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Przedszkolnej w Wyższej Szkole Lingwistycznej w Częstochowie.
Co zrobić aby dziecko wiedziało, że poradzi sobie z różnymi przeszkodami, problemami, wyzwaniami, które staną mu na drodze, nawet gdy obok nie będzie rodziców? Przedstawiamy kilka sposobów.
1. NIE KRYTYKUJ.
Częściej chwal i doceniaj swoje dziecko.
Przed ocenieniem i krytyką własnego dziecka zatrzymaj się na chwilę, uświadom sobie jak łatwo i często przychodzi nam do głowy myśl negatywna, jak łatwo przychodzi nam krytykowanie dzieci i ich słabości, złych wyborów, nieudanych działań. Jeśli Twoje dziecko częściej będzie słyszeć z Twoich ust krytykę niż pochwałę zabijesz w nim twórcze myślenie oraz spowodujesz, że uwierzy w przekonanie, że nic mu nie wychodzi, wszystko robi źle, do niczego się nie nadaje.
O wiele rzadziej i trudniej potrafimy docenić pozytywne strony naszego dziecka. Poświęć kilka sekund aby móc się skupić na tym co dobre w Twoim dziecku, doceń swoje dziecko nawet za małe rzeczy. Jeśli nie potrafisz dostrzec nic pozytywnego sam stwórz sytuację, w której będziesz mógł powiedzieć swojemu dziecku kilka dobrych słów, pochwał. Całą swoją energię skup na myśleniu pozytywnym na temat swojego dziecka. Każdy z nas ma zalety. Twoje dziecko również – skup się na nich. Kiedy Twoje dziecko wróci ze szkoły z informacją, iż dostało czwórkę ze sprawdzianu pochwal je za wysiłek jaki włożyło w naukę, za czas spędzony przy książkach. Nie krytykuj za to, że nie dostało piątki. Twoje dobre słowa zmotywują je do działania i następnym razem samo dołoży wszelkich starań aby uzyskać ocenę bardzo dobrą, a dodatkowo zbuduje w nim poczucie,że da radę przygotować się w taki sposób do sprawdzianu aby otrzymać piątkę – uwierzy we własny sukces.
Spróbuj przez kilka dni mówić tylko pozytywne rzeczy do swojego dziecka na jego temat, a będziesz zaskoczony jego zmianą postawy do nowych wyzwań. Z energią i zapałem będzie podejmowało nowe zadania z nastawienie, że da radę je wykonać.
2. NIE PORÓWNUJ Z INNYMI.
Twoje dziecko jest wyjątkowe, nie ma drugiej takiej samej osoby, z którą mógłbyś je porównać.
Jeżeli będziesz porównywać swoje dziecko z innymi dziećmi lub z rodzeństwem, postawisz je wobec konieczności rywalizacji. Dziecko będzie się ścigało z innymi o Twoje uznanie i aprobatę w wyniku czego zrodzi się w nim niepokój, lęk przed pokonywaniem i doświadczaniem nowych wyzwań. Zbudujesz u dziecka poczucie małej wiary we własne możliwości. Dziecko będzie miało przekonanie, że jego pomysły, metody radzenia sobie z nowymi wyzwaniami są gorsze od innych – zrodzi się w nim poczucie niższości.
Aby dziecko czuło się pewnie, bezpiecznie, było odważne akceptuj jego próby zdobywania nowych umiejętności, kompetencji. Porównuj postępy swojego dziecka, dziecko ma zmagać się samo ze sobą (np. dzisiaj zaśpiewałeś dwie zwrotki piosenki. To więcej niż wczoraj). Chwal swoje dziecko, pokazuj mu jak ma naprawiać własne błędy, doceniaj jego wysiłki, pokazuj co jest dobre w tym co robi, a nad czym jeszcze musi popracować. Uczysz w ten sposób samorozwoju, zmagania się z własnymi słabościami. Dzięki tym działaniom zaobserwujesz jak rodzi się u niego poczucie własnej wartości.
3. POZWALAJ POPEŁNIAĆ BŁĘDY.
“Urodziłem się aby popełniać błędy, a nie udawać doskonałego.”
Popełnianie błędów jest jednym z elementów nauki, która prowadzi do podejmowania trafnych decyzji. Jeśli będziesz się starał za wszelką cenę uchronić własne dziecko przed popełnianiem błędów, zabierzesz mu możliwość czerpania nauki z ich popełniania oraz spowolnisz jego rozwój. Twoje dziecko musi samodzielnie zdobywać doświadczenie życiowe. Jeśli Twoje dziecko podejmie złą decyzję, nie krytykuj go. W takiej chwili bądź przy nim, bądź dla niego wsparciem, uświadom dziecku, że nie ma ludzi idealnych. Pomóż mu wyciągnąć odpowiedni wnioski z podjętej błędnej decyzji i zachęć do podejmowania kolejnych wyzwań.
4. POZWÓL SWOJEMU DZIECKU NA SAMODZIELNOŚĆ.
Samodzielność to radzenie sobie z trudami życia codziennego.
Wychowanie dziecka to powolny i czasochłonny proces, który wymaga ogromnych pokładów cierpliwości. Zastanów się kiedy ostatni raz posprzątałeś zabawki po swoim dziecku lub kiedy ostatnio założyłeś i zasznurowałeś buty dziecku przed spacerem? Czy brak cierpliwości spowodował, że znalazłeś najszybsze i najbardziej „niebezpieczne” wyjście z sytuacji w postaci wyręczenia własnego dziecka z czynności, którą mogło samodzielnie wykonać poświęcając na nią więcej czasu? Uświadom sobie, że wyręczając dziecko pozbawiasz go motywacji, ponieważ Twoje dziecko wie, że mama lub tata sprzątną zabawki lub zasznurują buty. Musisz ustalić pewne zasady i konsekwentnie je egzekwować nie oznacza to oczywiście, że jeśli dziecko prosi o pomoc nie należy mu pomóc. Pamiętaj, że wyręczając dziecko powodujesz, że nigdy nie uwierzy we własne możliwości oraz uzależniasz je od siebie, w związku z czym staje się nieporadne i traci poczucie własnej wartości.
Stosując powyższe sposoby budowania własnej wartości u dziecka, będziesz miał wpływ na jego rozwój. Dziecko, które ma wysokie poczucie własnej wartości wie, że zasługuje na miłość i szacunek. Zna swoje mocne strony, potrafi cieszyć się z sukcesów ale zna również swoje ograniczenia i chętnie nad nimi pracuje. Nie czuje, że musi być doskonałe, pozwala sobie na popełnianie błędów jednocześnie wyciąga z nich odpowiednie wnioski. Ma zaufanie do siebie i jest otwarte na ludzi i wyznania. Jest przekonane, że ma prawo do bycia szczęśliwym.
Dołóż wszelkich starań aby Twoje dziecko miało wysokie poczucie własnej wartości, a będziesz świadkiem i współtwórcą szczęśliwego dzieciństwa.